28 Şubat 2010 Pazar

KARATAŞ

Gaziantep in yeni yerleşim alanlarından karatışı tanıyalım. Tam faaliyete geçtiğinde 900 bin kişilik bir uydu kent olacaktır. Şehrimiz batıya doğru göç almakta kentimiz eski Antep yeni Antep diye iki kısımdan oluşacaktır. Gelelim Karataşın tarihine
İlk uygarlık Fırat ve Dicle nehirleriyle Akdeniz sahillerinde doğdu, gelişti insanlık medeniyetin ilk ışıklarını burada gördü. Gaziantep bölgesi Fırat ile Akdeniz arasında bulunduğundan bu medeniyetin doğup geliştiği yerlerden biridir. Bundan ötürü ilimizin her köşesi eski devirlerden kalma kaleler mezarlar çeşitli, harabeler kaleler, Çeşitli mezarlar yeraltı yolları ve su kanalları bir kelimeyle eski eserlerle doludur.
Gaziantep de insan eliyle meydana getirilmiş olan birçoklarının üstü kapalı birer esrar perdesiyle örtülü olan bu eserler dışında, birde tabi, eserler vardır. Birinciler gibi bunlarda yıllardır zihinlerimizi tırmalayıp durmakta bir soru işareti olarak duruyor.

Eskiden beri duyarız şehrin güneyinde ve yakınında Karataş denilen bir yanardağ krateri bulunmaktadır. Vaktiyle bu yanardağ krateri çalışır haldeymiş. Çevresine ateş püskürürmüş zamanla sükûnet bulmuş bazen homurdanır gibi etrafını yakar yıkarmış. Sonra susarmış o çevredeki dağa sıfatını veren irili ufaklı milyonlarca Karataş bu püskürtme hareketinin mahsulü imiş. Gaziantep jeolojik toprak ayırımında zelzele bölgesinin dışındadır.
Fakat tarih bize gösteriyor ki vaktiyle çevremizde korkunç zelzeleler olurmuş. Rivayete göre, Karataş yakınlarında bulunan Esembek şehri böyle bir imha sonucu yerle bir olmuştur.
Şimdi bu şehrin harabeleri araştırılırsa bulunabilir herhalde burada birçok sönmüş yanardağ olduğu gibi suları yaz gelince kuruyan birde krater gölü bulunmaktaydı şimdi buraların yerinde beton yığınları yerlerini aldılar. Beriye geldiğimizde Dutlukta Esembek denilen bir kaynak vardı. Henüz tarihini tespit edemediğimiz bir tarihte Bu pınardan alınan bir kol ara yerdeki dağ delinmek suretiyle, Şehreküstüde aynı adı taşıyan bir camiin yeraltı tesislerine götürülmüştür. Karataşla döşeli otuz basım merdivenle inilir yine Karataşlarla yapılmış bir havuz içinde yıkanılır bir sıra tuvaletler bulunan bir yeraltı tesisinin iniş yolun genişletilmesi sırasında caddenin altında kalmıştır Esembek cami, Esembek kas teli Esembek pınarı. Acaba adlarını zelzele ile harabe olan Esembek şehrinden mi almışlardır? Şimdilik bu soruların karşılığını bulamadım. Gaziantep in zelzele dışında olmasına rağmen korkunç yer sarsıntılarına uğradığına dair yukarda belirttiğimiz söylentilere karşılık belge ve sabit olaylar da vardır Şeri mahkeme sicillerinden edindiğim bilgilere göre bundan194 yıl önce aralıklarla olan yer sarsıntıları birçok binaları yıkmış birçoklarını oturulamaz hale getirmiş bir hayli adamın ölümüne ve yaralanmasına sebep olmuştur. Halk günlerce şehir dışında çadırlarda oturmak zorunda kalmıştır Aynı afet köylerde de yıkıntılara, can kayıplarına sebep olmuştur. .
Gaziantep de büyük taş ocaklarına [matta] derler. Şehir çevresinde özellikle güney taraf da geniş mattalar vardır. Bunların eski durumlarını bilenler hatırlarlar[ Örneğin Sumaklı matta şimdiki et hali ve kasapların olduğu yer]Bu yerlerin durumu bir çöküntünün sonucu olduğunu açıkça göstermektedir. İşte bu matlaların194 yıl önce olan zelzelede bu hali aldığı binmektedir
İşte zelzele bölgesinin dışında kalan Gaziantep’teki yer sarsıntılarını Karataş yanardağının eseri sayanlara hak vermek gerekiyor. Karataş çevresinde üzerinde esrar perdesi bulunan ikinci tabi eser de [mal deliği]denilen ve yeraltına alabildiğine uzandığı ileri sürülen bir delik
İçerisine girip gezilebilen rahatıca elli adamın gidebileceği kadar geniş bazen zor geçilen bir koridor halinde dar bir yol yeraltına doğru uzayıp gitmektedir Bir rivayete görede Mal deliğinde bölgenin bütün sularının dağıtıldığı bir merkez varmış. Buradan bir kol da halebe gidermiş. Bu gizli su dağıtım yerini yalnız bir aile bilirmiş babadan oğla intikal edermiş.

1 yorum:

  1. Mal deligi ustun de durulmasi gereken cok onemli bi konu daha fazlasi da var

    YanıtlaSil